Zdarza się, że strony z powodu kryzysu w małżeństwie postanawiają się rozstać. Zakończenie związku jest trudną decyzją, która niesie za sobą wiele stresu dla obojga małżonków. W takich momentach nasuwa się wiele pytań, przede wszystkim – co dalej i jakie podjąć kroki? Wiele małżeństw waha się, pomiędzy rozwodem, a separacją. Czym tak naprawdę różnią się te instytucje i jakie niosą za sobą skutki?
Przesłanki orzeczenia rozwodu i separacji
Pozytywną przesłanką do orzeczenia zarówno rozwodu jak i separacji jest zupełny rozkład pożycia małżeńskiego na płaszczyźnie duchowej, fizycznej oraz gospodarczej. W przypadku rozwodu, wymagana jest jeszcze jedna istotna okoliczność – rozkład pożycia małżeńskiego musi być trwały, co oznacza, że każdy z małżonków nie widzi możliwości odbudowania małżeństwa i dalszego, wspólnego życia. Negatywną przesłanką orzeczenia rozwodu oraz separacji będzie okoliczność, iż wskutek ich orzeczenia mogłoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci, bądź stwierdzenie, że orzeczenie byłoby sprzecznie z zasadami współżycia społecznego.
Rozwód, a separacja – różnice
Między rozwodem, a separacją istnieją pewne istotne różnice, które mogą wpłynąć na dalszą przyszłość małżonków.
- charakter rozwodu, a separacji
Jedną z najistotniejszych różnic pomiędzy rozwodem, a separacją jest fakt, iż w wyniku orzeczenia rozwodu dane małżeństwo zostaje definitywnie rozwiązane, a stan ten jest nieodwracalny (chyba, że byli partnerzy podejmą ponowną decyzję o ślubie cywilnym). Natomiast orzeczoną separację można znieść – co oznacza, iż nie powoduje ona bezwzględnego ustania związku małżeńskiego. Jest ona traktowana jako pewnego rodzaju „przerwę” w małżeństwie, podczas której żadna ze stron nie może wstąpić w nowy związek małżeński. Separacja jest swego rodzaju „zawieszeniem” wspólnoty małżeńskiej, która daje małżonkom szansę naprawy małżeństwa i w rezultacie powrotu do życia w związku małżeńskim lub podjęcia decyzji o definitywnym zakończeniu związku i wniesienia pozwu o rozwód.
- wzajemna pomoc
Kolejną różnicą pomiędzy rozwodem, a separacją jest obowiązek wzajemnej pomocy. O ile przy rozwodzie obowiązek ten zostaje zniesiony, a byli małżonkowie nie mają względem siebie żadnych zobowiązań (chyba, że zachodzą przesłanki do świadczenia alimentacyjnego), o tyle przy separacji obowiązek ten nie wygasa. Z uwagi na fakt, iż dane małżeństwo podczas separacji istnieje w dalszym ciągu, to w rezultacie biorąc pod uwagę wszelkie względy moralności i słuszności – na małżonkach spoczywa obowiązek wzajemnej pomocy względem siebie.
- nazwisko
W sytuacji, w której małżonkowie się rozwiedli, w okresie 3 miesięcy od chwili uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu związku małżeńskiego przez rozwód, małżonek, który wstępując w związek małżeński zmienił swoje dotychczasowe nazwisko, posiada możliwość złożenia przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego oświadczenia o powrócenie poprzedniego nazwiska – które nosił przed zawarciem małżeństwa. W przypadku separacji, po uprawomocnieniu się orzeczenia, żaden z małżonków nie ma możliwości powrócenia dawnego nazwiska.
- dziedziczenie
Zarówno w przypadku separacji, jak i rozwodu, ustaje ustawowa wspólność majątkowa małżonków i w obu przypadkach Strony nie dziedziczą po sobie.
- dzieci
Sąd zarówno w przypadku rozwodu jak i separacji, rozstrzyga o sprawowaniu władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi. Reguluje wszelkie zasady sprawowania opieki nad nimi, ustala miejsce ich pobytu, sposób kontaktu z rodzicem oraz wysokość świadczenia alimentacyjnego.
- wina
Sąd rozstrzyga w obydwu przypadkach, który z małżonków zawinił w kwestii rozpadu małżeństwa – o ile małżonkowie zgodnie nie oświadczą odmiennej woli. Orzeczenie winy jednego z małżonków niesie za sobą takie same skutki zarówno przy rozwodzie jak i przy separacji. Po więcej informacji na temat rozwodu i separacji zapraszam do kontaktu.
Marek Kowalewicz
Adwokat