Wraz z dniem 1 lipca 2023 roku w życie weszła nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Owa nowelizacja przewiduje m.in. zmiany w opodatkowaniu spadków i darowizn, które zostały dodane do pakietu uproszczeń dla przedsiębiorców – tzw. SLIM VAT 3 (Dz.U. 2023 poz. 1059). Czy powyższa nowelizacja była konieczna? Biorąc pod uwagę fakt, iż przez zasadniczo długi okres czasu kwoty wolne od opodatkowania nie ulegały znacznym modyfikacjom, zupełnie przeciwstawnie przedstawiają się diametralne zmiany gospodarcze, które w ostatnich latach znacząco przybrały na sile. Jest to główny powód, dla którego moim zdaniem – owa nowelizacja była nieodzowna. Co tak naprawdę się zmieniło?
Jak zmieniły się limity podatkowe od spadków i darowizn w lipcu 2023 roku?
Według brzmienia art. 9 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwiększenie kwot wolnych od opodatkowania przedstawia się następująco w poszczególnych grupach:
- I grupa podatkowa obejmuje najbliższą rodzinę – małżonka, wstępnych, zstępnych, rodzeństwo, pasierba, zięcia, synową, teściów, ojczyma oraz macochę. W tym wypadku, kwota wolna od podatku ulega zmianie z dotychczasowej kwoty wynoszącej 10 434, 00 zł – do kwoty 36 120, 00 zł;
- II grupa podatkowa obejmuje członków dalszej rodziny – rodzeństwo rodziców, zstępni rodzeństwa, małżonkowie i zstępni pasierbów, rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa, małżonkowie rodzeństwa małżonków oraz małżonkowie innych zstępnych. W tym wypadku kwota wolna od podatku ulega zmianie z dotychczasowej kwoty 7 878, 00 zł – do kwoty 27 090, 00 zł.
- III grupa podatkowa z kolei obejmuje wszystkich innych – niewymienionych w grupie I oraz grupie II (czyli osoby niespokrewnione). W tym wypadku kwota zwolniona z opodatkowania podwyższy się z dotychczasowej – wynoszącej 5 308, 00 zł, do 5 733, 00 zł.
Nowe limity podatkowe od spadków i darowizn lipiec 2023 r.
Biorąc pod uwagę powyższe zmiany jednogłośnie należy wywnioskować, iż są one niezwykle korzystne dla podatników – zarówno dla obdarowanych, jak spadkobierców. Wyżej wymienione kwoty wolne od podatku oznaczają nic innego, jak granicę kwot, do których nie musimy się rozliczać z podatków. Jednakże powyższe nie zwalnia nas ze zgłoszenia fiskusowi owej darowizny bądź spadku w momencie, gdy korzystamy ze zwolnienia z podatku. Nowelizacja SLIM VAT 3 w żaden sposób nie zmieniła takiej możliwości, z której w dalszym ciągu mogą korzystać członkowie najbliższej rodziny – o ile spełnione zostaną określone warunki.
Jakie są skutki wprowadzenia nowelizacji?
Obdarowani, którzy otrzymali w darowiźnie droższe prezenty – bądź spadek – nie muszą trapić się opodatkowaniem, o ile nie przekroczy to wyżej przytoczonych przeze mnie kwot wolnych od podatków. W tym miejscu należy podkreślić, iż mowa o otrzymanych darowiznach od tej samej osoby w okresie 5-ciu lat. Jeżeli w tym czasie suma darowizn przekroczy limit kwoty wolnej, należy wtenczas złożyć deklarację i odprowadzić podatek w wysokości zależnej od tego, do której grupy podatkowej zaliczany jest owy podatnik. Zgodnie z art. 15 ustawy o podatku od spadków i darowizn, dla I grupy stawki rozpoczynają się od 3 %, dla grupy II od 7% – a grupy III od 3%. Wartym podkreślenia jest również fakt, iż owe podatki odprowadzane są od nadwyżki ponad kwotę wolną.
Marek Kowalewicz
Adwokat
