W Polsce przepisy prawa stanowczo głoszą, iż posiadanie narkotyków jest nielegalne. Często z problemem narkotykowym borykają się nie tylko dorośli – ale przede wszystkim nieletni, którzy najczęściej w okresie dorastania trafiają w pewne dewiacyjne środowiska wręcz promujące zażywanie oraz handel narkotykami. Co tak naprawdę grozi osobie nieletniej, zatrzymanej przez policję?
Co grozi za posiadanie narkotyków?
Na wstępie zaznaczyć należy, iż w żadnych przepisach karnych nie występuje stricte słowo ,,narkotyk” – a substancja psychotropowa lub środek odurzający. Idąc powyższym tokiem rozumowania, zgodnie z brzmieniem art. 62 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, ten, kto posiada środki odurzające lub substancje psychotropowe – podlega karze pozbawienia wolności do 3 lat. Jeżeli ilość środków odurzających bądź substancji psychotropowych jest znaczna, wtenczas sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku – do lat 10. W wypadkach mniejszej wagi – sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności bądź pozbawienia wolności do roku.
Jak nieletni odpowiada za narkotyki?
Biorąc pod uwagę wyżej przytoczone przepisy wskazać należy, iż owe reguły dotyczą popełnienia czynu zabronionego przez sprawcę, który ukończył 17 lat. Nieletnim jest natomiast osoba po ukończeniu lat 13 – lecz przed ukończeniem lat 17 w momencie popełnienia czynu.
W wyniku konkluzji osoba nieletnia nie może odpowiadać przed sądem karnym, wszakże z racji jej wieku – jest nieletnim sprawcą, wobec którego postępowanie będzie toczyć się o czyn karalny przed sądem rodzinnym, na podstawie przepisów Ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich.
Posiadanie narkotyków przez nieletniego – co za to grozi?
Sąd rodzinny może zastosować wobec nieletniego środki wychowawcze, lecznicze oraz poprawcze, mające swoje ugruntowanie w art. 6 Ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich. Środkami wychowawczymi są m.in:
1) upomnienie
2) zobowiązanie do określonego postępowania, a zwłaszcza do :
- naprawienia wyrządzonej szkody w całości albo w części,
- zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,
- wykonania prac społecznych,
- podjęcia nauki lub pracy,
- uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym, w szczególności terapii uzależnień, psychoterapii, psychoedukacji, lub szkoleniowym,
- powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach,
- powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami w określony sposób
- zaniechania używania substancji psychoaktywnej;
3) nadzór odpowiedzialny rodziców albo opiekuna nieletniego;
4) nadzór organizacji społecznej, w tym organizacji pozarządowej, której celem statutowym jest praca z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, zapobieganie demoralizacji nieletnich lub pomoc w readaptacji społecznej nieletnich, pracodawcy albo osoby godnej zaufania udzielających poręczenia za nieletniego;
5) nadzór kuratora sądowego;
6) skierowanie do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej, w tym organizacji pozarządowej, lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym,
9) umieszczenie w rodzinie zastępczej zawodowej specjalistycznej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim, zwanej dalej „rodziną zastępczą zawodową”;
10) umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym;
11) umieszczenie w okręgowym ośrodku wychowawczym.
Nieletni, a środek leczniczy i środek poprawczy
Sąd rodzinny może również orzekać o środkach leczniczych oraz poprawczych. Otóż według art. 8 wyżej przytoczonej ustawy, środkiem leczniczym jest umieszczenie w zakładzie leczniczym, w którym są udzielane nieletnim świadczenia zdrowotne z zakresu opieki psychiatrycznej lub leczenia uzależnień. Środkiem poprawczym jest natomiast umieszczenie w zakładzie poprawczym.
Marek Kowalewicz
Adwokat
