Na czym polega i co to jest system dozoru elektronicznego skazanych?
Jak napisać wniosek o dozór elektroniczny? Kto może odbywać karę w systemie dozoru elektronicznego? Jakie warunki należy spełnić? Ile trwa decyzja o SDE? Na te i wiele innych pytań odpowie Adwokat Marek Kowalewicz, który prowadzi sprawy związane z dozorem elektronicznym. Pomaga w przygotowaniu wniosku, skompletowaniu dokumentacji oraz reprezentuje swoich klientów przed sądem.
- Czy każdy wyrok sądu orzekający karę pozbawienia wolności jest jednoznaczny z przebywaniem w zakładzie karnym?
- Kto może odbywać karę w systemie dozoru elektronicznego?
- Warunki techniczne
- Zgoda osób wspólnie zamieszkujących
- Dozór elektroniczny jako wystarczające narzędzie do osiągnięcia celów kary
- Kto i gdzie może złożyć wniosek o udzielenie zwolnienia na odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego?
CZY KAŻDY WYROK SĄDU ORZEKAJĄCY KARĘ POZBAWIENIA WOLNOŚCI JEST JEDNOZNACZNY Z ODBYCIEM JEJ W ZAKŁADZIE KARNYM?
W dzisiejszym systemie prawnym nie każdy wyrok sądu orzekający karę pozbawienia wolności musi wiązać się z koniecznością jej odbycia w zakładzie karnym. Polskie prawo przewiduje możliwość odbywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego. Ujmując to obrazowo – skazany uzyskując zgodę na odbywanie kary w takim systemie, zostaje wyposażony w elektroniczny nadajnik, który najczęściej umieszczany jest na kostce, bądź na przegubie dłoni. W miejscu, w którym kara ma być odbywana, instaluje się urządzenie monitorujące, którego zadaniem jest rejestrowanie obecności skazanego. Warunki odbywania kary w tym systemie, polegają na obowiązku przebywania w określonym czasie we wskazanym miejscu. Skazany ma jednak możliwość opuszczania tego miejsca w ściśle wyznaczonych godzinach i celach określonych w postanowieniu sądu. Jak widać, takie rozwiązanie z pewnością wiąże się z dużo mniej stresującym i uciążliwym sposobem odbywania kary. Skazany przy przestrzeganiu określonych warunków otrzymuje możliwość posiadania namiastki codziennego życia – może pracować, załatwiać sprawy urzędowe, utrzymywać bezpośredni kontakt z dziećmi oraz innymi bliskimi osobami, itp. Oczywiście tak dalece „wygodny” sposób odbywania kary, nie jest łatwo dostępny dla każdego, kto został skazany na karę pozbawienia wolności. Kodeks postępowania karnego przewiduje liczne, rygorystyczne przesłanki, które muszą być spełnione, aby taki wniosek został uwzględniony, tj.:
- wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 1 roku i 6 miesięcy
- jest to wystarczające do osiągnięcia celów kary
- skazany posiada określone miejsce stałego pobytu
- osoby pełnoletnie zamieszkujące wspólnie ze skazanym wyraziły na to zgodę
- warunki techniczne nie stoją na przeszkodzie odbycia kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego
KTO MOŻE ODBYWAĆ KARĘ W SYSTEMIE DOZORU ELEKTRONICZNEGO?
W pierwszej kolejności ustawa przewiduje ograniczenie w postaci wymiaru czasu kary pozbawienia wolności. Podstawowym warunkiem dopuszczalności odbywania kary w tym systemie jest skazanie na karę pozbawienia wolności, której wysokość nie przekracza 1 roku i 6 miesięcy. Każda kara pozbawienia wolności, która jest dłuższa niż
1 rok i 6 miesięcy, wyłącza możliwość ubiegania się o zgodę co do jej odbycia w warunkach dozoru elektronicznego. W przypadku kilku kar podlegających wykonaniu ich suma nie może przekroczyć 1 roku i 6 miesięcy. Pod uwagę brany jest wyłącznie wymiar kary określony w treści wyroku skazującego. Nie jest istotna wysokość kary pozostała jeszcze do odbycia. Wobec tego osoba skazana na karę pozbawienia wolności powyżej 1 roku i 6 miesięcy, a która odbyła już część kary i pozostał jej do odbycia czas nieprzekraczający 1 rok i 6 miesięcy, nie otrzyma zezwolenia na odbycie pozostałej części kary w systemie dozoru elektronicznego.
WARUNKI TECHNICZNE
Skazany musi przy złożeniu wniosku koniecznie wskazać adres, pod którym ma być wykonywana kara. Najczęściej jest to mieszkanie lub dom skazanego. Powyższe miejsce musi również spełniać odpowiednie warunki techniczne, które umożliwią wykonywanie kary w danym systemie. Aby urządzenie monitorujące mogło prawidłowo funkcjonować, potrzebne jest przede wszystkim stałe źródło energii elektrycznej oraz odpowiedni poziom sygnału telefonii komórkowej. Wszelkie informacje oraz warunki dotyczące miejsca odbywania kary, wskazane w treści wniosku, są oczywiście uprzednio weryfikowane przez pracowników upoważnionego podmiotu dozorującego.
ZGODA OSÓB WSPÓLNIE ZAMIESZKUJĄCYCH
Samo podanie adresu oraz spełnienie wymogów technicznych może jednak okazać się niewystarczające, jeżeli choć jedna z osób pełnoletnich zamieszkujących ze skazanym, nie wyrazi na to zgody. W związku z tym osoba składająca wniosek musi dołączyć pisemne oświadczenie wszystkich osób pełnoletnich wspólnie zamieszkujących, o wyrażeniu zgody na wykonywanie w ich miejscu zamieszkania kary przez skazanego. Zgoda ta musi także dotyczyć wszelkich czynności kontrolnych wykonywanych przez odpowiednie służby np. sprawdzanie prawidłowości funkcjonowania nadajnika czy urządzenia rejestrującego.
DOZÓR ELEKTRONICZNY JAKO WYSTARCZAJĄCE NARZĘDZIE DO OSIĄGNIĘCIA CELÓW KARY
Jako ostatnią należy w tym miejscu przytoczyć przesłankę ,,wystarczającego osiągnięcia celów kary”. Pod tym mało precyzyjnym stwierdzeniem kryją się wszelkie okoliczności dotyczące skazanego, które sąd bierze pod uwagę, rozpatrując wniosek. Będą to okoliczności i powody popełnienia przestępstwa, dotychczasowa karalność skazanego, stopień demoralizacji i jego rokowania co do powrotu do przestępstwa. Innymi słowy, jeżeli skazany swoim dotychczasowym zachowaniem nie daje nadziei na poprawę swojego zachowania, sąd również może nie uwzględnić takiego wniosku, uznając, że zasadnym jest odbycie orzeczonej kary w zakładzie karnym.
KTO I GDZIE MOŻE ZŁOŻYĆ WNIOSEK O UDZIELENIE ZEZWOLENIA NA
ODBYWANIE KARY W SYSTEMIE DOZORU ELEKTRONICZNEGO?
W sprawach o udzielenie skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego orzeka sąd penitencjarny, właściwy ze względu na okręg, w którym skazany ma odbywać karę, bądź też przebywa. Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż taki wniosek można skierować już w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności. Złożyć go może sam skazany, jego obrońca, prokurator, sądowy kurator zawodowy lub dyrektor zakładu karnego. Podkreślenia wymaga też fakt, iż członkowie rodziny skazanego nie są uprawnione do złożenia takiego wniosku. Niezbędne w tym zakresie są zatem działania samego skazanego lub jego adwokata. Wniosek o odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego nie podlega opłacie. Postępowanie w przedmiocie wyrażenia zgody na odbycie kary w tym systemie, jak również samo jej wykonywanie nie wiąże się z koniecznością ponoszenia jakichkolwiek opłat przez skazanego – wszelkie koszty związane z ustanowieniem dozoru elektronicznego są ponoszone przez Skarb Państwa. Zapraszam do współpracy z moją Kancelarią – adwokat Marek Kowalewicz.